پایگاه اطلاع رسانی سردارشهیدموسی عموئی
فرمانده دلیر لشکر 25 کربلای مازندران
پایگاه اطلاع رسانی سردارشهیدموسی عموئی
فرمانده دلیر لشکر 25 کربلای مازندرانبر رزمندگان اسلام در شرق دجله چه گذشت؟
در این عملیات دشمن بعثی برای نخستین بار در جنگ تحمیلی و نیز برای سومین بار در طول جنگهای دنیا (دو بار نخست در جنگ جهانی اول بوده است) از مشتقات سیانور استفاده کرد !
پایگاه اطلاع رسانی سردار شهید موسی عمویی وسطی کلا : در آخرین ساعات 19/12/63 در جبهه جنوبی، عملیات شرق دجله آغاز شد که به نام عملیات بدر نامیده شد. عملیات بدر پس از هشت روز نبرد و مقاومت، با تثبیت موضع رزمندگان ایرانی در شرق رودخانه دجله به پایان رسید. طی این عملیات علاوه بر تلفات سنگینی که به دشمن وارد شد، بیش از 500 کیلومتر مربع از منطقه هور از جمله روستاهای "ترابه"، "لحوک"، "نهروان"، "فجره" و نیز جاده خندق به طول 13 کیلومتر، که فاصله آن با جاده العماره – بصره 6 کیلومتر است، به تصرف رزمندگان ایران درآمد.
در عملیات بدر، دشمن از همان ابتدای عملیات بمبها و گلوله‌های توپ حاوی مواد شیمیایی، به ویژه گاز اعصاب را در سطح گسترده‌تر نسبت به عملیات خیبر به کاربرد. در واقع این بار عراق برخی از گازها را با بهره‌گیری از هواپیما به صورت سمپاشی از ارتفاع بالا روی جزیره پخش می‌کرد. باید یادآور شد که در این عملیات گاز خردل به طور بسیار محدودی به کار گرفت شد. نکته در خور توجه دیگر در مورد این عملیات آنکه دشمن برای نخستین بار در جنگ و نیز برای سومین بار در طول جنگهای دنیا (دو بار نخست در جنگ جهانی اول بوده است) از مشتقات سیانور استفاده کرد. همچنین، عامل دیگری که به مقدار زیاد در عملیات بدر به کار رفت، یک عامل خارش‌زا بود که تکنیک‌های نیز توانایی مقابله با آن را نداشتند. تنها عوارض این گاز خارش و قرمز شدن پوست بود.
پس از شروع عملیات بدر، مقامات کشورمان رسماً به سازمان ملل متحد هشدار دادند که عراق در تدارک تهاجم گسترده شیمیایی علیه ایران است.سکوت مجامع بین المللی باعث تقویت انگیزه ارتش بعثی دراستفاده از سلاح های شیمیایی شد. سه روز بعد از آغاز نبرد بمبارانهای گاز اعصاب آغاز شد.
مقامات ایران جزئیات این حملات را طی نامه های پی در پی رسماً به اطلاع سازمان ملل متحد رساندند و درخواست اعزام و استقرار یک تیم کارشناسی بطور دائم نمودند تا امکان معاینه مصدومین گاز اعصاب در شرایط حاد وجود داشته باشد. در یکی از این نامه ها اشاره شده است که در یک هفته اول حملات شیمیایی (از 13 تا 20 مارس 1985) 77 بمب، 23 راکت و 639 گلوله توپ شیمیایی از سوی عراق شلیک شد که منجر به مصدوم شدن 2231 نفر و شهادت 32 نفر گردیده است.
این حملات شیمیایی در زمانی صورت می‌گرفت که دبیر کل سازمان ملل در عراق سرگرم مذاکره بود. مقامات ایرانی طی نامه هایی جزئیات حادثه را به اطلاع سازمان ملل رسانیدند و با اشاره به آمار اولیه 15 شهید و 200 مصدوم، درخواست اعزام تیم کارشناسی نمودند. سازمان ملل هیچ اقدامی ننمود و ادامه حملات شیمیایی عراق که گاز خردل نیز به آن اضافه شده بود باعث افزایش سریع آمار مصدومین شد. براساس یکی از گزارش ها، فقط طی روزهای نوزدهم و بیستم فروردین حملات شیمیایی باعث مصدوم شدن 1614 نفر گردید.
جمع بندی حملات شیمیایی 6 هفته اول پس از عملیات بدر نشان می دهد که عراق طی 33 مرحله حمله شیمیایی که عمدتاً با گاز اعصاب انجام داد باعث شهید و مصدوم شدن 4600 نفر گردید. لازم به ذکر است که اکثریت شهدا مربوط به مواردی بود که به دلیل غلظت زیاد گاز و مرگ سریع، اساساً فرصت انتقال به اورژانس فراهم نشده بود. مثلاً 17 نفر از شهدا که در مدت 3-2 دقیقه به شهادت رسیدند همگی مربوط به یک بمباران بودند که در فاصله بسیار نزدیک آنها صورت گرفته بود.
گروهی از مصدومین شیمیایی به خارج از کشور اعزام شده و در حال درمان بودند. دبیر کل سازمان ملل یک پزشک اسپانیائی را مسئول معاینه مصدومین ایرانی بستری در خارج و تهیه گزارش از آنها کرد.
معاینه 17 مصدوم که 6 نفر در دو بیمارستان لندن، 3 نفر در یک بیمارستان شهر گنت بلژیک و 8 نفر در یک بیمارستان شهر رکلینگهاوزن آلمان بودند، زمانی انجام شد که هفته ها از حادثه می گذشت. علاوه بر علائم بالینی منطبق با گاز خردل، آزمایش ادرار یکی از مصدومین نیز وجود خردل را نشان داد. همچنین در گزارش اشاره شده است که علاوه بر علائم بالینی منطبق با خردل، شواهدی از بکارگیری یک گاز شیمیایی دیگر (احتمالاً گاز هیدروسیانیک) نیز وجود داشته است. در گزارش ضمیمه ای که 6 روز بعد منتشر شد به شواهدی که بیانگر مسمومیت با ترکیبات اورگانو فسفره می باشد اشاره شده و این احتمال مطرح گردیده است که نوع ترکیب اورگانوفسفره همان گاز عصبی Tabun باشد.
لازم به ذکر است که پس از این عملیات، عراق با استفاده از پشتیبانی هوایی و موشکی خود به حملات گسترده به شهرها و مناطق مسکونی و نیز کشتی های حامل نفت ایران مبادرت ورزید.
